Diastema, czyli widoczna przerwa między górnymi jedynkami, to cecha, którą część osób traktuje jako swój znak rozpoznawczy, a inni postrzegają jako defekt estetyczny. Dla jednych uśmiech z diastemą jest oryginalny i przyciąga uwagę, dla innych – źródłem kompleksów i powodem do szukania pomocy ortodontycznej lub protetycznej. Czy diastema to wyłącznie kwestia wyglądu? Kiedy warto ją leczyć, a kiedy można ją zaakceptować jako naturalną cechę uzębienia? Odpowiadamy na najważniejsze pytania.

Czym jest diastema i skąd się bierze?

Diastema to termin określający przerwę między siekaczami przyśrodkowymi w szczęce, czyli najczęściej między górnymi jedynkami. Przerwa ta może mieć różną szerokość – od ledwie zauważalnej szpary po kilkumilimetrową lukę.

Do najczęstszych przyczyn diastemy należą:

  • Uwarunkowania genetyczne – kształt i wielkość zębów oraz wyrostka zębodołowego dziedziczymy. Jeśli zęby są stosunkowo małe względem kości szczęki, może pojawić się przestrzeń.
  • Przerośnięte wędzidełko wargi górnej – jeśli włókna wędzidełka przyczepiają się zbyt nisko (między zębami), mogą uniemożliwiać ich zbliżenie się do siebie.
  • Nawyki z dzieciństwa – ssanie kciuka, zbyt długie używanie smoczka czy nieprawidłowy tor oddychania mogą wpływać na rozwój zgryzu.
  • Brak zawiązków zębów lub utrata sąsiednich zębów – diastema może pojawić się wtórnie, jeśli w łuku zębowym brakuje miejsca utrzymującego jedynki w odpowiedniej pozycji.

Diastema fizjologiczna – pojawia się u dzieci między 7. a 9. rokiem życia i często zamyka się samoistnie w miarę wyrzynania kolejnych zębów stałych.

Czy diastema zawsze wymaga leczenia?

Nie. Jeśli przerwa między zębami jest niewielka, nie powoduje problemów z wymową, funkcją zgryzu i nie przeszkadza estetycznie – leczenie nie jest konieczne. W niektórych kulturach diastema uchodzi wręcz za symbol urody lub szczęścia.

Wskazaniem do leczenia mogą być:

  • trudności z prawidłową wymową (np. seplenienie),
  • przeciążenia zgryzowe i ryzyko przesuwania się innych zębów,
  • dyskomfort estetyczny zgłaszany przez pacjenta,
  • obecność przerośniętego wędzidełka wymagającego zabiegu chirurgicznego,
  • towarzyszące wady zgryzu.

Jakie są metody leczenia diastemy?

Leczenie zależy od przyczyny, szerokości przerwy i oczekiwań pacjenta. Najczęściej stosuje się:

1. Leczenie ortodontyczne

Najskuteczniejsze i najtrwalsze rozwiązanie w przypadku większych diastem i/lub współwystępujących wad zgryzu. Można zastosować aparat stały lub nakładki Clear Aligner. Leczenie pozwala nie tylko zlikwidować przerwę, ale też poprawić funkcję zgryzu.

2. Bonding (licowanie kompozytem)

Szybka i mało inwazyjna metoda zamknięcia niewielkiej diastemy. Kompozyt jest dobierany kolorystycznie do naturalnych zębów i nakładany na ich boczne powierzchnie. Zabieg można wykonać podczas jednej wizyty, bez szlifowania zębów.

3. Licówki porcelanowe

Rozwiązanie bardziej trwałe niż bonding, dające doskonały efekt estetyczny. Wymaga minimalnego opracowania zęba i wykonania indywidualnych nakładek porcelanowych w laboratorium protetycznym.

4. Frenulektomia (zabieg wędzidełka)

Jeśli diastema wynika z nieprawidłowego wędzidełka wargi górnej, konieczny może być jego chirurgiczny zabieg. Najczęściej łączy się go z leczeniem ortodontycznym, by osiągnąć trwały efekt.

Przeczytaj także: Znieczulenie w naszej klinice – jakie metody stosujemy i którą wybrać?

Diastema u dzieci – obserwować czy leczyć?

U dzieci w wieku 6–9 lat diastema fizjologiczna to zjawisko normalne i często samoistnie ustępuje wraz z pojawieniem się kłów. Niepokojące powinny być:

  • bardzo szeroka przerwa,
  • brak wyrzynających się zębów w odpowiednim czasie,
  • przerośnięte wędzidełko,
  • inne nieprawidłowości w zgryzie.

W takich przypadkach warto skonsultować się z ortodontą dziecięcym, który oceni, czy leczenie powinno się rozpocząć wcześniej.

Skonsultuj się ze specjalistą

Diastema nie zawsze jest problemem wymagającym leczenia, ale warto ją skonsultować ze specjalistą – zwłaszcza jeśli przerwa się powiększa, towarzyszą jej inne objawy lub po prostu przeszkadza Ci estetycznie. W maxx clinic oferujemy pełną diagnostykę oraz nowoczesne metody leczenia diastemy – od ortodoncji, przez bonding, aż po protetykę.

Jeśli zastanawiasz się, czy diastema w Twoim przypadku wymaga leczenia – zapraszamy na konsultację. Wspólnie wybierzemy rozwiązanie dopasowane do Twoich potrzeb i oczekiwań.