Ze względu na budowę zęby mleczne są o wiele bardziej narażone na próchnicę niż zęby stałe. Dlatego niezwykle ważna jest odpowiednia profilaktyka oraz regularne wizyty u stomatologa już od najmłodszych lat. Do czego prowadzi zaniedbanie zębów mlecznych i czy może mieć wpływ na rozwój stałego uzębienia? Dlaczego leczenie zębów mlecznych jest istotne?
Do powstania próchnicy w zębach mlecznych doprowadzić może kilka różnych czynników, wśród których wymienić należy m.in. nieprawidłowe nawyki związane z karmieniem dziecka bądź higieną jego jamy ustnej. Zdarza się, że próchnica atakuje zęby tuż po wyrznięciu. Wczesną próchnicę powodować mogą np. patologiczny przebieg ciąży, niewłaściwe odżywianie matki czy wcześniactwo. Warto wiedzieć, że istotną rolę w tym kontekście odgrywa też stan uzębienia rodziców – bakterie próchnicy szybko przenoszą się bowiem z jamy ustnej rodziców do buzi dziecka.
Niestety próchnica w zębach mlecznych rozwija się niezwykle intensywnie, co może skutkować ich zniszczeniem lub utratą, a także wieloma niepożądanymi powikłaniami nie tylko w obrębie jamy ustnej.
Jak wygląda próchnica mleczaków?
O próchnicy zębów mlecznych w początkowym stadium rozwoju świadczy biała, matowa plama. Na tym etapie problem rozwiązuje zazwyczaj wykonany w gabinecie stomatologicznym zabieg remineralizacji i zabezpieczenia zęba fluorem. Sprawa nieco się komplikuje, gdy próchnicza plama ciemnieje i staje się szorstka. W tej sytuacji atakuje już nie tylko szkliwo, ale i zębinę. Szybko próchnica dotrzeć może niestety również do miazgi.
Skutki zaniechania leczenia mlecznych zębów
Warto wiedzieć, że nieleczone zęby mleczne mogą powodować nie tylko ból związany z rozprzestrzeniającą się próchnicą, ale także inne choroby odogniskowe, np. choroby serca lub nerek. Narażony jest też układ pokarmowy – próchnica zębów i braki w uzębieniu utrudniają często prawidłowe żucie, a zatem i trawienie pokarmów.
Dość często zdarza się, że próchnica zębów mlecznych w szybkim tempie obejmuje również sąsiadujące zęby stałe. Zagraża ona także analogicznym, jeszcze niewyrzniętym zębom stałym. Są one bowiem podatne na zniekształcenia lub przebarwienia, będące następstwem zaawansowanych stanów zapalnych mleczaków oraz otaczających je tkanek.
Co więcej – zęby zaatakowane próchnicą głęboką często wymagają usunięcia. Tymczasem braki w uzębieniu mlecznym zaburzają proces prawidłowego kształtowania zgryzu. Dlatego tak ważne jest utrzymanie zdrowego uzębienia mlecznego aż do fizjologicznej wymiany na stałe. Ponadto niepełne uzębienie niekorzystnie wpływać może również na rozwój mowy dziecka i jego samoocenę.
Kiedy zdecydować się na wizytę adaptacyjną?
Profilaktykę zębów mlecznych dobrze zacząć jak najszybciej, najlepiej około 1 roku życia. Pierwszym doświadczeniem dziecka związanym ze stomatologią powinna być wizyta adaptacyjna, służąca zapoznaniu dziecka z gabinetem, sprzętem dentystycznym i lekarzem. Dzięki wizycie zapoznawczej dziecko szybciej oswoi się z otoczeniem i przezwycięży początkowy, zupełnie naturalny strach przed nowym i trudnym wyzwaniem. W trakcie wizyty stomatolog nie wykonuje żadnego zabiegu, jedynie ocenia stan uzębienia pacjenta i przekazuje niezbędne informacje rodzicom. Zostają oni też poinstruowani, jak pielęgnować zęby mleczne. Wizyta adaptacyjna to pierwszy krok w budowaniu prawidłowej relacji między dzieckiem i stomatologiem. Kolejne wizyty kontrolne powinny odbywać się co ok. 3 miesiące.
Leczenie zębów mlecznych – O czym powinni pamiętać rodzice?
Warto zaznaczyć, że wpływ na stosunek dziecka do dentysty mają niewątpliwie również rodzice. Niezwykle istotne jest, aby w kontekście leczenia stomatologicznego nie stosowali oni nacechowanych pejoratywnie wyrazów, takich jak ból, wyrwanie, zastrzyk, ukłucie, a także zwrotów jednoznacznie kojarzących się z bólem, typu: „na pewno nie będzie bolało”. Opiekunowie powinni skupić się na pozytywnym wzmocnieniu, zwrócić uwagę na miłe aspekty leczenia. – Rodzicom naszych najmłodszych pacjentów polecamy odpowiednie zaplanowanie godziny wizyty. Najlepiej by był to taki moment w ciągu dnia, kiedy dziecko jest wypoczęte i w dobrym humorze – mówi Magdalena Skiepko, właściciel Maxx Clinic. – W naszej klinice do najmłodszych pacjentów odnosimy się z należytym szacunkiem, a ich leczenie traktujemy poważnie. Dlatego inwestujemy w najnowocześniejsze rozwiązania, metody i sprzęt. Chcąc stworzyć przyjazną dla dzieci atmosferę, przygotowaliśmy też specjalny kącik zabaw, w którym mogą zrelaksować się w trakcie oczekiwania na wizytę.
Codzienna higiena zębów mlecznych
Prócz regularnych wizyt kontrolnych niezwykle ważne jest utrzymanie odpowiedniej higieny jamy ustnej dziecka już od jego narodzin. Zanim pojawią się pierwsze zęby mleczne, po karmieniu dziąsła niemowlęcia przecierać należy jałowymi gazikami nasączonymi letnią wodą. Po wyrznięciu zaś zębów gaziki zastąpi specjalna, miękka szczoteczka z pastą do zębów dla niemowląt. Szczotkowanie powinno odbywać się 2 razy dziennie. Istotne jest również, by po wieczornym myciu zębów nie podawać dziecku nic do jedzenia lub picia, z wyjątkiem wody mineralnej. Do około 8 roku życia rodzice powinni szczotkować zęby dziecka, ale jednocześnie przyzwyczajać je także do samodzielnego manewrowania szczoteczką. W przypadku zębów mlecznych zaleca się mycie metodą okrężną lub obrotowo-wymiatającą.